Studenten die na hun eerste jaar niet meer staan ingeschreven bij een opleiding worden gerekend tot de groep van studie-uitvallers (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2017). Uit onderzoek blijkt dat dat hbo- en wo-studenten uit de onderwijssector vaker uitvallen. Studie-uitval is gerelateerd aan het bindend studieadvies (BSA). Het BSA is een beslissing van de universiteit of hogeschool waarin wordt aangegeven of een student door kan gaan met hun opleiding (Ministerie van Algemene Zaken, 2020). Dit advies ontvangen studenten aan het einde van hun eerste studiejaar. In het geval van een negatief BSA moet de student stoppen met de opleiding. Heb je voldoende studiepunten behaald? Dan mag je gewoon doorgaan met de opleiding.
Er zijn een aantal regels verbonden aan het BSA waar de onderwijsinstelling rekening mee moet houden, zoals voldoende studiebegeleiding krijgen en een waarschuwing ontvangen na het eerste semester. In verband met corona is het BSA dit jaar versoepeld door zowel universiteiten als hogescholen (NOS, 2021). Studenten hoeven nu minder studiepunten te behalen om door te gaan naar het tweede jaar. Hoeveel punten je precies nodig hebt hangt af van de opleiding. Je kan hier meer over lezen op de website van je opleiding en wat je kan doen als je een negatief BSA hebt ontvangen.
Welke studenten hebben vaker studie-uitval?
De uitval is voornamelijk hoog onder mannelijke studenten: ongeveer 1 op de 5 valt uit in het hoger onderwijs als geheel (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2017). In onderwijssector is het percentage uitvallers nog hoger, namelijk 25 procent (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2017). Het Kennisplatform Integratie & Samenleving (Kennisplatform Integratie & Samenleving et al., 2020) geeft daar verschillende redenen voor. Ze geven bijvoorbeeld aan dat het huidige onderwijssysteem vooral is ingericht voor vrouwen en de manier waarop zij leren. Ook zou de ondervertegenwoordiging van mannelijke docenten in het basisonderwijs invloed kunnen hebben op de studievoortgang van jongens. Ze zouden zich minder snel thuis voelen en minder goed presteren.
Bij studenten met een migratieachtergrond is er gemiddeld vaker sprake van schooluitval (Kennisplatform Integratie & Samenleving et al., 2020). Het percentage hbo-studenten met een niet-westerse migratieachtergrond* dat de opleiding niet afmaakt blijkt hoger te liggen dan studenten met een Nederlandse achtergrond. Daar spelen verschillende factoren een rol bij. De studenten voelen zich bijvoorbeeld niet thuis op school zoals we eerder hebben besproken in ons blog over sense of belonging. Dat heeft te maken met de ‘studentencultuur’ die aanwezig is bij opleidingen waarmee de student misschien minder affiniteit mee heeft. Verder kan het volgens het KIS-onderzoek onder andere te maken hebben met een onjuiste studiekeuze, beperkte ouderbetrokkenheid en extra zorgtaken die de studenten dragen vanuit huis.
De juiste studiekeus maken
Een manier om studie-uitval te voorkomen is bijvoorbeeld goed onderzoek doen naar verschillende opleidingen ruim voor de aanmeldingsdatum. Zo houd je genoeg tijd over om open dagen te bezoeken en een meeloopdag in te plannen. Dan krijg je een beter beeld van de opleiding en kan je spreken met studenten die de studie volgen. Je kan ook websites zoals Studiekeuze123 gebruiken om een studiekeuzecheck te doen of om opleidingen te vergelijken. Kies vooral voor een opleiding die je echt interesseert en probeer je keus niet af te laten hangen van anderen!
Bronnen
Kennisplatform Integratie & Samenleving, de Winter-Koçak, S., & Badou, M. (2020, januari). Schoolloopbanen van jongeren met een migratieachtergrond. https://www.kis.nl/sites/default/files/schoolloopbanen-jongeren.pdf
Ministerie van Algemene Zaken. (2020, 1 mei). Wat is het bindend studieadvies (BSA) in het hoger onderwijs? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hoger-onderwijs/vraag-en-antwoord/wat-is-het-bindend-studieadvies-bsa-in-het-hoger-onderwijs-ho
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2017, 19 juni). Uitval studenten. Hoger onderwijs | Inspectie van het onderwijs. https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwijssectoren/hoger-onderwijs/sectoren/onderwijs/indicatoren/uitval
NOS. (2021, 14 januari). Bindend studieadvies universiteiten toch versoepeld om corona. https://nos.nl/artikel/2364369-bindend-studieadvies-universiteiten-toch-versoepeld-om-corona